قَهر ادامه‌دار رانا با فیس‌لیفت!
نقد و بررسی طراحی رانا پلاس فیس‌لیفت به قلم علیرضا محمدزاده
اوایل دهه ۸۰ شمسی بود که پروژه طراحی نسل جدید خودروی پیکان بر اساس پلتفرم ۲۰۶ و در قالب یک خودروی صندوقدار کلید خورد. پروژه مذکور با نام NP (مخفف پیکان جدید) در مرکز تحقیقات ایران خودرو کلید خورد و از همان ابتدای کار در بخش‌های مختلف پروژه از مشاوره شرکت‌های صاحب‌نام اروپایی استفاده شد. بر اساس تعریف پروژه، حفظ بخش میانی بدنه پژو ۲۰۶ (شامل ستونهای A ،B و C به همراه درب‌ها و سقف)، تغییر کامل دماغه خودرو (با هدف تغییر هویت کامل) و اضافه کردن صندوقِ بار یعنی تبدیل اتاق هاچ‌بک به سدان در دستور کار ایران خودرو و مشاورین ایتالیایی قرار گرفت.
مراحل طراحی، مدلسازی و ساخت نسخه‌های نمایشی در ابعاد واقعی توسط استودیو طراحی (ایتال دیزاین) واقع در ایتالیا به انجام رسید، اما از یک‌سو تغییرات مدیریتی در شرکت ایران خودرو و مخالفت مدیرعامل جدید و نبود برنامه درازمدت جامع توسعه محصول و از سوی دیگر مخالفت شرکت پژو، پروژه فوق مسکوت ماند تا آنکه پس از چند سال، پژو ۲۰۶ SD با سرمایه‌گذاری مشترک فرانسه و ایران و طراحی و ساخت فرانسوی‌ها در زادگاه اصلی خود یعنی فرانسه متولد گردید.
از آنجا که ایران خودرو یَد طولایی در معرفی چندین مدل خودرو با نام‌های مختلف اما در کلاس، ابعاد و فرم بدنه یکسان دارد، مجددا پروژه اولیه (با نامی جدید) وارد فاز اجرایی شد و در حدود ۹ سال قبل «رانا» متولد شد؛ یعنی خودرویی که در ابتدا قرار بود با کُد نام NP جایگزین پیکان شود، سرانجام پس از سال‌ها تاخیر و بدون بازنگری اصولی در طراحی قبلی با نام رانا روانه بازار شد.
هرچند ایران خودرو، رانا را به عنوان محصولی جدید معرفی کرده بود، اما در واقع تفاوت‌های ظاهری رانا با ۲۰۶ بیش از هر چه در استایل بدنه و کابین خلاصه می‌شد. ضمن آنکه در زمان معرفی (۱۳۹۱) رانا از نظر استایل ظاهری، جزییاتی قدیمی و از مُد افتاده داشت و طراحی کابین و به‌ویژه داشبورد به شدت ضعیف و مبتدی شکل گرفته بود.
بیشتر بخوانید: بررسی طراحی ام‌وی‌ام ۳۱۵ پلاس
حال در سال ۱۴۰۰ و پس از گذشت ۹ سال، ایران خودرو اقدام به معرفی نسخهٔ به‌روز شده این خودرو با پسوند پلاس کرده است. اما بر خلاف رسم معمول در همه شرکت‌های خودروسازی، رانا پس از گذشت نزدیک به یک دهه از تولد، همچنان با همان چهره قدیمی و بدون تغییری خاص و قابل توجه در ظاهر (مگر تغییراتی ریز و نه‌چندان چشمگیر در جزییات چراغ، جلوپنجره و رینگ) روانه بازار شده و این از جمله عجایب همیشگی خودروسازان داخلی است. به عبارت دیگر، در سال ۱۴۰۰ شما خودرویی با نام جدید، اما چهره و استایلی مشابه ۹ سال پیش خریداری می‌کنید (که البته برای خریدار ایرانی تازگی ندارد).
بیشتر بخوانید: بررسی طراحی سایپا شاهین
این در حالی است که در تمام دنیا، بازطراحی مجموعهٔ سپر جلو و عقب یکی از بدیهی‌ترین اقدامات شرکت‌ها در فیس‌لیفت یک خودروی قدیمی محسوب می‌شود، کاری که چینی‌ها در انجام آن به‌واقع استاد بوده و با همین شیوه توانسته‌اند خودرویی نظیر MVM 315 را طی بازهٔ زمانی نه‌چندان طولانی با سه چهرهٔ کاملاً متفاوت، اما زیرساختی یکسان و هر بار زیباتر از گذشته روانه بازار کنند.
البته سازنده رانا زحمت کشیده و ارتقاء موتور جدید TU5 پلاس رانا + با قدرت ۱۱۳ اسب بخاری و ارائه آپشن‌هایی نظیر دو کیسه هوا، تریم داخلی پارچه جدید، فرمان کمکی برقی، سقف شیشه ای ثابت (MOON ROOF) با سایه‌بان دستی (مشابه به پژو ۲۰۷i و پژو ۲۰۷i صندوقدار) کروز کنترل، سنسور پارک عقب و کنترل سیستم صوتی از روی فرمان را به این خودرو اضافه نموده که برای خودرویی ۹ ساله چندان قابل توجه نیست.
ای کاش به‌جای برخی از این آپشن‌ها به کیفیت فوم صندلی‌های خودرو توجه بیشتری می‌شد تا سرنشینان هنگام سوار و پیاده شدن فریم فلزی صندلی را در زیر پای خود کمتر احساس نمایند.
کلام اخر اینکه نسخهٔ ۱۴۰۰ رانا علی‌رغم پتانسیل بالا برای یک فیس‌لیفت عمیق در نمای جلو و عقب و داشبورد، همچنان پس از ۹ سال و بر اساس مَثَل معروف (حرف مردم یکی است) با همان قیافه و طراحی قدیمی روانه بازار شد، البته با قیمتی بالاتر … .
