هرآنچه باید درباره محله دولاب تهران بدانید
محله دولاب در جنوب شرقی استان تهران و در منطقه ۱۴ واقع شده است. این محله در گذشته یکی از روستاهای قدیمی در نزدیکی شهر تهران بود که به علت وجود خاک حاصلخیز، کشاورزی و کاشت صیفی‌جات در آن رونق زیادی داشت. در این منطقه ساکنان برای بیرون کشیدن چاه از آب از دولاب و دلو استفاده می‌کردند. معنی دولاب چرخ چوبی با ریسمان و معنی دلو ظرفی برای بیرون کشیدن آب از چاه است. به همین دلیل، این محله دولاب نام دارد. در ادامه بیشتر با دولاب و امکانات زندگی در آن آشنا می‌شوید.
هر چند دولاب جزو محله‌های قدیمی شهر تهران محسوب می‌شود، اما امکانات موجود در آن اعم از امکانات درمانی، آموزشی و تفریحی مناسب بوده و مردم محلی را کفایت می‌کند. خوشبختانه مترو دولاب در خط ۷ متروی تهران در این محله افتتاح شده است. همچنین در این محله دو خط اتوبوس سعدی جنوبی-پاسدار گمنام و پایانه لاله-مترو جوانمرد قصاب نیز دسترسی افراد به این محله را آسان می‌کند. خیابان‌های مهم و اصلی محله، خیابان‌های اسفندیاری، سعیدی، عجب گل و مخبر جنوبی هستند.
عناوین این مطلب
محله دولاب کجاست؟
محله دولاب یکی از محله‌های قدیمی شهر تهران است. محله‌ای که تا ۱۲۰۰ سال پیش تنها روستایی در شمال شهر ری بود و اکنون یکی از مناطق مناسب سکونت و پر رفت‌وآمد تهران محسوب می‌شود. از جمله مشاهیر این محله، حاج محمد اسماعیل دولابی است. پیرمردی با کلاه آشنای نمدی که عارف شیعی بود. او کلام عامیانه و نافذی در شناخت خدا و انسان داشت. مجتبی میرلوحی معروف به نواب صفوی نیز از دیگر مشاهیر محلهٔ دولاب است.
این محله در جنوب‌شرقی استان تهران و در منطقهٔ ۱۴ واقع شده است. دولاب تهران از سمت شمال به بزرگراه محلاتی، از شرق به بزرگراه امام علی (ع)، از غرب به خیابان اسفندیاری و از جنوب به بزرگراه خاوران دسترسی دارد. یکی از اصلی‌ترین دروازه‌های شهر که در زمان حکومت ناصرالدین‌شاه ایجاد شد در دولاب تهران واقع شده است. این دروازه از نام محله، دروازه دولاب نام گرفته که در اطراف چهارراه دروازه دولاب قرار دارد.
نقشه دولاب
دولاب در مجاورت بزرگاه امام علی (ع) و در منطقه ۱۴ تهران قرار دارد. این محله از شمال به بزرگراه محلاتی و از جنوب به بزرگراه خاوران می‌رسد. در تصویر زیر می‌توانید محدوده این محله را با قابلیت بزرگ‌نمایی و جابه‌جایی ببینید.
آگهی‌های فروش مسکونی محله دولاب در دیوار
تاریخچهٔ محله دولاب
دولاب در گذشته یکی از روستاهای قدیمی در نزدیکی شهر تهران بود. در این روستا به علت وجود خاک حاصلخیز، کشاورزی و کاشت صیفی‌جات رونق زیادی داشت. اگر از قدیمی‌تر‌ها بپرسید، حتماً آنها می‌دانند که خیار و صیفی‌جات این محله زبان‌زد بوده است. در این منطقه، ساکنان برای بیرون کشیدن چاه از آب از دولاب و دلو استفاده می‌کردند. معنی دولاب چرخ چوبی با ریسمان و معنی دلو ظرفی برای بیرون کشیدن آب از چاه است. به همین دلیل، این محله دولاب نام دارد. دولاب از دو کلمه دلو و آب چرخ که روی چاه آب قرار می‌گرفت، تشکیل شده است.
دولاب تهران روستایی بود که بعد از کوچ کردن مردم ری به این منطقه، زندگی در آن رونق گرفت. قبل از کشیدن حصار به دور شهر تهران در زمان شاه طهماسب صفوی، این روستا تنها روستای پر آب در مجاور شهر تهران بود. اما با کشیدن حصار به دور شهر تهران، حال‌وهوای روستا تغییر کرد و یکی از دروازه‌های اصلی شهر در این روستا واقع شد. دروازه‌ای که تبدیل به یکی از معروف‌ترین دروازه‌های شهر (دروازه دولاب) شد.
در زمان ناصرالدین‌شاه با هدف گسترش شهر تهران ۴ دروازهٔ اصلی شهر تخریب و ۱۲ دروازه در شهر بنا شد. یکی از آنها دروازه دولاب نام گرفت. این دروازه اکنون در ابتدای خیابان ۱۷ شهریور، خیابان شهید عامری قرار دارد.
علت معروف بودن و محبوبیت بیش از حد محله دولاب در گذشته، وجود آب‌وهوای مناسب و معتدل، داشتن قنات‌های پرآب و زمین‌های حاصلخیز بود. به همین دلیل، از دیرباز بر سر مالکیت و استفاده از آب قنات این منطقه، اختلافاتی وجود داشت. در گذشته در این منطقه، ۵ قنات اصلی وجود داشت که اهالی برای آن باید مالیات پرداخت می کردند. البته این ۵ قنات به تدریج به افراد دیگر واگذار شد و بعضی از صاحبان باغ، آب آن را بدون اجازه به خیابان دیگر می‌بردند. در نتیجه به تدریج زراعت در منطقه کاهش پیدا کرد.
امروزه در این محله همچنان آثاری از تهران قدیم قابل مشاهده است. مانند تکیه چال، امامزاده چهل‌تن و مسجد کوچک که قدمتی ۷۰۰ ساله دارند. این محله در زمان قاجار جزو محلات مذهبی‌نشین و بااصالت بود و از محلات خوش نام تهران به شمار می‌رفت.
رویدادهای مهم و تاریخی محله دولاب
- اقامت سلطان محمود غزنوی در دولاب در زمان لشگر‌کشی به ری در سال ۴۰۸ شمسی
- به پا کردن کارزار در دولاب توسط سلطان ارسلان برای گرفتن ری در سال ۵۴۵ شمسی
- ساخت دروازهٔ دولاب در شرق تهران در سال ۹۳۳
- دستور ناصرالدین شاه برای بزرگتر کردن حصار تهران و تاسیس دروازه دولاب جدید در سال ۱۲۴۶
- ساخته شدن جادهٔ دوشان‌تپه (خیابان پیروزی فعلی) در سال ۱۲۵۳
- مهاجرت نواب صفوی به دولاب در سال ۱۳۲۴
- لوله‌کشی آب به دولاب در سال ۱۳۳۰
- شروع ساخت و ساز در زمین‌های کشاورزی دولاب و داخل شهر شدن این محله در سال ۱۳۳۵
- تخریب حصار ناصری و دروازهٔ دولاب و پر کردن خندق تهران در سال ۱۳۰۹ و ساخته شدن خیابان شهباز (۱۷ شهریور فعلی)
- تاسیس مسجد موسی‌ابن جعفر (ع) در سال ۱۳۴۰ و آمدن آیت الله سعیدی به دولاب
- به پایان رسیدن بازسازی مسجد پیر دولاب در سال ۱۳۴۲
- ساخته شدن پارک جهان‌پناه در سال ۱۳۴۸
- احداث بزرگراه شهید محلاتی در سال ۱۳۶۸
- ساخت ورزشگاه شهید سعیدی در سال ۱۳۷۲
امکانات محله
هر چند محله دولاب جزو محله‌های قدیمی شهر تهران محسوب می‌شود؛ اما امکانات موجود در آن اعم از امکانات درمانی، آموزشی و تفریحی مناسب بوده و مردم محلی را کفایت می‌کند. این امکانات به شرح زیر است:
- درمانگاه‌ها مرکز بهداشتی درمانی غیاثی، درمانگاه و کلینیک حضرت قاسم‌بن‌الحسن (ع)
- مساجد: مسجد امام حسن مجتبی (ع)، مسجد موسی‌ابن جعفر(ع)، مسجد چهل‌تن، مسجد مهدیه، مسجد قاسم‌بن‌الحسن (ع)، مسجد احباب‌الحسین، مسجد صاحب‌الزمان، تکیه چال، فاطمیه دولاب و مسجد بقیه‌الله دولاب
- پارک‌ها: آبان، چهل تن، شهید لنگرودی، شهید محلاتی، شباب، کارگران، شهید فرخی، صاحب‌الزمان (عج)، شهید اورعی، حاتم
- داروخانه‌ها: ثمربخش، دکتر محمود تقی‌پور، کیمیای پارس
- بازار روز شهید کیانی
- خانهٔ فرهنگ مشارکتی ابراهیم
- مجموعهٔ ورزشی شهید پورزند
- دو کتابخانه در مسجد صاحب‌الزمان و مسجد حضرت قاسم
- یک دفتر پیشخوان
- خانه سلامت
- استخر یاسمن
- مدارس: دبیرستان فروغ شهادت، هنرستان شهید احمدی روشن
از جمله مکان‌های دیدنی این محله تاریخی نیز می‌توان به بقعهٔ سیده ملکه خاتون، مسجد پیر دولاب، حمام دولاب، تکیه چال، گورستان ممنوعه و بقعهٔ چهل تن اشاره کرد.
همه آگهی‌های اجاره مسکونی دولاب در دیوار
قیمت مسکن در محله دولاب
قیمت خانه در محله دولاب نسبت به بسیاری از محله‌های تهران پایین‌تر است. با نگاهی به آگهی‌های فروش مسکونی این محله در دیوار متوجه می‌شویم که می‌توان میانگین قیمت هر متر خانه در محله را پایین‌تر از بسیاری از محله‌های دیگر دانست. به طور میانگین قیمت هر متر مربع املاک مسکونی در دولاب (تیر ۱۴۰۰) بین متری ۱۵ تا ۲۵ میلیون تومان است. البته املاکی با قیمت بالاتر هم در این محله دیده می‌شود.
با محله‌های دیگر تهران هم آشنا شوید:
گالری عکس دولاب
همان‌طور که گفته شد، دولاب از قدیمی‌ترین محله‌های تهران محسوب می‌شود. البته بافت امروزی این محله مانند اغلب محله‌های دیگر تهران، ترکیبی از سنت و بافت نوساز دارد. در ادامه عکس‌هایی از این محله و امکانات آن مشاهده می‌کنید.
حمل‌ونقل عمومی و مترو دروازه دولاب
خوشبختانه مترو دروازه دولاب (نام صحیح چهل تن دولاب) در خط ۷ متروی تهران در این محله افتتاح شده است. این ایستگاه بین ایستگاه‌های آهنگ و ۱۷ شهریور قرار دارد. ساکنان محله دولاب می‌توانند با استفاده از مترو به تمامی نقاط شرق، غرب، شمال و جنوب تهران دسترسی پیدا کنند. همچنین در این محله دو خط اتوبوس سعدی جنوبی-پاسدار گمنام و پایانه لاله-مترو جوانمرد قصاب نیز دسترسی افراد به این محله را آسان می‌کند. تاکسی‌‌های مختلفی نیز در بخش‌های مختلف محله مانند چهارراه دروازه دولاب، ساکنان این محله را به نقاط مورد نظرشان می‌رسانند.
خیابان‌های مهم محله دولاب
سه بزرگراه شهر به نام‌های امام‌علی در شرق، خاوران در جنوب و محلاتی در شمال دولاب واقع شده است. از خیابان‌های مهم و اصلی محله نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اسفندیاری
- سعیدی
- عجب‌گل
- مخبر جنوبی