پیگیری دولت برای حذف ثبت محضری خودرو

در چند سال اخیر بر سر مرجع رسمی و معتبر سند قانونی خودرو، جنجال بزرگی بین نیروی انتظامی و سازمان ثبت اسناد (کانون سر‌دفتران) به وجود آمده است؛ هر کدام از این ارگان‌ها، سند صادره توسط سازمان خود (برگ سبز صادره توسط نیروی انتظامی و سند ثبتی صادره توسط دفترخانه) را به رسمیت می‌شناسند و در این میان مردم‌ هستند که دچار بلاتکلیفی شده‌اند.

حالا دولت وارد ماجرا شده است تا شاید با حل این اختلاف، هم وقت مردم برای تنظیم دو سند در یک معامله تلف نشود و هم هزینه مضاعف این کار از روی دوش خریدار و فروشنده خودرو برداشته شود.

وزارت کشور لایحه اصلاح ماده ۲۹ را به دولت پیشنهاد کرده است که طبق آن، مسئولیت صدور سند رسمی برعهده پلیس راهنمایی و رانندگی خواهد بود. پایگاه اطلاع ‌رسانی دفتر هیئت دولت، دلایل و اهمیت این لایحه اصلاحی را هم مطرح کرده است.

مطابق قانون اساسی، حاکمیت موظف به ایجاد نظام اداری صحیح و حذف تشکیلات غیرضرور است. بر همین اساس، تنظیم دو سند برای معامله اموال منقولی مانند خودرو (توسط پلیس راهور و دفاتر ثبت اسناد رسمی) برخلاف منطق حاکم بر اعتبار اسناد رسمی است.

اما واقعیت آن است که موازی کاری محسوسی بین روند اداری تعویض پلاک و صدور برگه سبز توسط نیروی انتظامی و ثبت قانونی سند خودرو در دفترخانه های رسمی وجود دارد، اما از آنجا که نظام دفترخانه‌ها مبتنی بر اقتصاد بخش خصوصی است و از قدمتی طولانی در ایران برخودار است، حذف آن از سیستم قضایی و حقوقی کشور مشکلات متعددی را پدید می‌آورد.

طبق قانون مدنی، سند رسمی، منحصر به اسناد صادره در دفاتر اسناد رسمی نمی‌شود، بنابراین اسناد پلیس نیز به عنوان سند رسمی در فرایند انتقال خودروهای نوشماره از اولین مالک قابل اعتبار است.

بیشتر بخوانید: تعیین قیمت خودروهای کم‌تیراژ توسط خودروسازان

اما قوه قضاییه، که یک سوی این اختلاف ۱۰ ساله است، همچنان بر رویکرد قبلی خود تاکید دارد. ذبیح الله خداییان معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور می‌گوید: «نداشتن سند ثبتی، مشکلات حقوقی متعددی ایجاد کرده و فقط در ۱۱ ماه امسال، بیش از ۷۰ هزار پرونده قضایی در این‌باره تشکیل شده است».

او ادامه می‌دهد: «ما معتقدیم نیروی انتظامی باید به وظایف اصلی خود از جمله احراز هویت افراد و تعویض پلاک عمل کند و صدور سند رسمی هم برعهده دفاتر اسناد رسمی باشد».

به نظر می‌رسد که اختلاف نظر مابین پلیس و دستگاه قضایی در رابطه با اجباری یا اختیاری بودن مراجعه به دفترخانه‌ها همچنان جدی است.

اما یک موضوع مهم، مبالغ بالایی است که به هنگام انتقال مالکیت خودرو دریافت می‌شود. سردار «هادیانفر» رئیس پلیس راهور ناجا پیش از این گفته بود: «نقل و انتقال خودرو با سند راهور چیزی حدود ۲۰۰ هزار تومان می‌شود، اما اگر بعضی‌ها علاقه دارند به دفترخانه‌ها مراجعه کنند و سند دفترخانه‌ای که حدوداً سه میلیون تومان می‌شود بگیرند جای خود دارد؛ ولی این به آن معنا نیست که سند پلیس اعتبار کمتری داشته باشد».

بیشتر بخوانید: خودروی تارا تا پایان سال وارد بازار می‌شود

پلیس راهنمایی و رانندگی پس از تعویض پلاک، بررسی اصالت وسیله نقلیه، تایید هویت مالک و مواردی از این قبیل اقدام به صدور برگ سبز خودرو تحت عنوان سند مالکیت خودرو می‌کند. نکته مهم در برگ سبز این است که در قسمت بالایی این سند علاوه بر کلمه «سند مالکیت خودرو»، شماره سنا یا همان شماره مالکیت خودرو درج می‌شود که حکایت از رسمی بودن برگ سبز دارد.

خداییان در ادامه گفت: «طبق قانون موجود هم اگر نیروی انتظامی همکاری لازم را داشت می‌توانستیم دفاتر ثبت اسناد را در مراکز تعویض پلاک فعال کنیم، علاوه بر آن اگر هدف از تغییر قانون، کاهش رفت و آمدهای مردمی است، می‌شود کارها را به صورت سیستمی انجام داد. البته وی در جمع‌ بندی حرف‌هایش می‌گوید: قطعا در صورتی که این لایحه به تصویب مجلس برسد، برای همه لازم‌ الاجرا خواهد بود».

***

شما می‌توانید اخبار خودرو را در بلاگ دیوار مطالعه کنید.