مروری بر تاریخچه سیستم‌های صوتی خودرو – بخش دوم
داستان سیستم صوتی در خودروها به قلم فرزاد برخورداری
در دهه هفتاد و هشتاد میلادی، کارخانه‌های خودروسازی رسم بر این داشتند که خودروی خود را با یک سیستم پخش صوتی پایه روانه بازار کنند. بعضاً در تعداد کمی از خودروهای نسبتاً لوکس‌تر، این سیستم‌های صوتی گاهاً از نوع کیفیت بالاتر و به نوعی پریمیوم‌تر استفاده می‌شد، و در خودروهای آمیکایی، یا خودرهایی که برای بازار آمریکا در کشورهای مانند ژاپن و آلمان طراحی و ساخته می‌شد، از نوع دو جهبه‌ای یا به اصطلاح ۲Din استفاده می‌شد که حجم کلی آن به اندازه دو برابر نمونه‌های استاندارد بود و قابلیت‌های تنظیمی بیشتری مانند اکوالیزر، یا رادیوی دیجیتالی برخوردار بودند.
هر شرکتی معمولاً با یک یا چند تولید‌کننده سیستم صوتی قرارداد داشتند، مثلاً طبق عادت شرکت مرسدس بنز از سیستم‌های صوتی بلاپونکت Blaupunkt آلمان به معنی «نقطه آبی» استفاده می‌کرد که در زمان خود الحق کیفیت خوبی هم داشت. دیگر برندها هم مثل تویوتا که با شرکت ناسیونال قرارداد داشت و یا بعضی از برندهای اروپایی که از سیستم آلپاین استفاده می‌کردند.
معمولاً هم قاعده بر این بود که هر کسی که می‌خواست کیفیت بالاتری از موسیقی در حین رانندگی را تجربه کند، دست به ارتقا سیستم صوتی خودروی خود می‌زد و فراخور پول و هزینه‌ای که می‌خواست برای این کار خرج کند، طیف وسیعی از سیستم‌های صوتی افتر مارکت در بازار وجود داشت. البته در دهه شصت و هفتاد شمسی، در کشور ما دو برند سونی (SONY) و روداستار (Roadstar) شناخته‌تر بودند و مردم خاطرات جالبی با این دو برند داشتند.
با اخطراع سی‌دی، و سی‌دی پلیرها، Compact CD Player سلیقه و ذائقه مردم نیز بالاتر رفت. طیف وسیعی از سیستم‌های صوتی، با قابلیت پخش سی‌دی به صورت ترکیبی یا Combo به وجود آمد که خودروسازان هم اقدام به نصب آن در محصولات خود نمودند. اما زمان کوتاه هر سی دی که حدوداً یک ساعت یا ۹۰ دقیقه را شامل می‌شد، همچنین آسیب و خش‌پذیری لوح‌های حاوی موزیک، باعث شد که همانند دهه شصت میلای که گرام های مجهز به «چنجر صفحه» در خودروها همه گیر شده بودند، سی‌دی چنجرها (CD Changer) جداگانه‌ای هم برای خودروها در نظر گرفته شود که با ظرفیت بین ۶ تا ۲۰ عدد سی‌دی را در یک باکس جدا از سیستم صوتی امکان پذیر می‌کرد. تا اینکه با اختراع سیستم فشرده‌سازی MP3 که محتوای ۱۶ سی‌دی را بر روی یک سی‌دی پخش می‌کرد، باعث شد که سی‌دی چنجرها منقرض شوند.
بعدها و در زمان حال حاضر، با انتقال فایل‌های موسیقی بر روی فلش‌های یو اس بی، باز هم جابه‌جایی حجم بیشتر و متنوع‌تری از موزیک بر روی یک ابزار، باعث شد که روش‌های قبلی همچنان در خاطرات باقی بماند؛ هرچند که هنوز فروش موسیقی بر روی سی‌دی‌های فشرده ادامه دارد، و خودروها به غیر از ورودی USB، حداقل یک ورودی مکشی سی دی در پنل داشبورد خودرو را دارند.
بیشتر بخوانید: مروری بر تاریخچه سیستم‌های صوتی خودرو – بخش دوم
تا همین دهه های اخیر، مردم نسبت به ارتقاع سیستم‌های صوتی خودروی خود حساس بودند، چون که همچنان از سیستم‌های مکعبی یک دین و دو دین استفاده می‌کردند، اما امروزه خودروسازی با تغییر در طراحی داشبورد و سیستم‌های سرگرمی نصب شده در کنسول خودرو، توجه خاصی به مهندسی صدا در اتاق خودرو نموده‌اند و توجه به سیستم‌های صوتی گران قیمت، مخصوصا در خودروهای لوکس‌تر، باعث شده که مردم کمتر اقدام به ارتقا دست بزنند، هرچند که خودروسازان داخلی ما همچنان در ۹۰ درصد خودروهای تولیدی و مردمی، از سیستم قدیمی ده‌ها سال پیش استفاده می‌کنند و کمتر تمایل به استفاده از روش‌های نوین سرگرمی و موزیک در خودرو دارند. حال که بعضاً برای دریافت خودروهای خالی از پخش صوت، ملت در صف قرار دارند.
با ظهور رادیوهای اینترنتی سیستم‌هایی در خودرو متداول شد که با یک آنتن کوچک بر روی داشبورد که به اندازه یک پیش دستی هم بزرگ‌تر نبودند، قابلیت دسترسی به صدها ایستگاه رادیویی با کیفیت پخش سی‌دی و حالت استریو به وجود آمد که در کشورمان ایران کمتر فراگیر شد، اما همچنان شما کنترلی بر روی محتوای مورد پخش نداشتید و مورد تهاجم تبلیغات هم بودید.
رفته‌رفته با سرعت گرفتن اینترنت و ابداع سیستم ADSL و توانایی دریافت اینترنت بر روی سیم کارت‌های همراه، قابلیت دریافت پرسرعت اطلاعات با اینترنت نیز قوت گرفت و در بیشتر نقاط جغرافیایی این دسترسی میسر شد. دیگر تعداد رادیوهای اینترنتی به هزاران رسید و همچنین وب‌سایت‌های پخش و استریم موزیک مانند اسپاتیفای (Spotify) و تایدال (Tidal) به صورت اپ‌های دانلود شدنی بر روی سیستم‌های صوتی پیشرفته، باعث شدند که شما با پرداخت مبلغی ناچیز ماهیانه و یا سالیانه، دسترسی به میلیون‌ها سورس و منبع موسیقی داشته باشید و کافی بود که اراده کنید که موسیقی و یا پادکست خاصی را در زمان خاصی گوش کنید، کافیست تم آن، یا نام آن موزیک یا خواننده را بدانید تا نسبت به سرعت اینترنت در دسترس شما، تا کیفیت‌های فراتر از سی دی که ۱۶ بیت هستند، تا حتی ۳۲ بیت در سیستم تایدال را دریافت کرده و نهایت لذت را در هنگام رانندگی با سیستم‌های پیشرفته موسیقی خود دریافت کنید.
همچنین در سیستم‌های صوتی نصب شده در خودروهای جدید، به لطف وجود بلوتوث (Bluetooth) شما می‌توانید با متصل شدن و ارتباط برقرار کردن با موبایل همراه خودتان، از موسیقی‌های ذخیره شده در حافظه گوشی همراهتان لذت ببرید و حتی موسیقی اینترنتی را مستقیماً توسط موبایل به سیستم صوتی انتقال بدهید.
شاید به سن خیلی از خوانندگان این مطلب قد ندهد، اما روزگاری شنیدن موسیقی، دردسرهایی داشت که الان حتی به ذهن شما هم نمی‌رسد. کافی بود صفحه در آفتاب قرار بگیرد تا پر از چرک شود. باید دنبال تهیه موزیک مغازه‌ها را پشت سر می‌گذاشتیم و یا اینکه وقت می‌گذاشتیم تا نوار گلچینی از قطعه‌های موسیقی مورد پسندمان تهیه کنیم. حال اگر هم از پست ایست بازرسی هم جان سالم بدر می‌برد، کافی بود که حواسمان نباشد و نوار روی داشبورد میماند؛ در طی مسافرت مکش باد درون اتاق بخاطر باز بودن پنجره ها، که آن هم به‌دلیل نبودن کولر درست و درمان در خودروها بود، باعث می‌شد که نوار داخل کاست به بیرون کشیده شود و حتی صدها متر در جاده پخش به بلندای روده‌واری پخش گردد و تمام زحمات واقعاً به باد میرفت.
