سگ دست چیست و دقیقا در خودرو چه کاری انجام می‌دهد؟
اجزای دیگری از سیستم جلوبندی خودرو
سگ دست چیست؟ یکی دیگر از اساسی‌ترین سیستم‌های فنی اتومبیل جلوبندی آن است که در جای خود دارای حساسیت‌های خاصی است. جلوبندی از مجموعه سیستم تعلیق وسیله‌نقلیه و سیستم چرخ تشکیل می‌شود که هر کدام از این سیستم‌ها دارای بخش‌های مختلفی است. باید اضافه شود که سیستم فرمان کامل‌کننده جلوبندی است. در ضمن تمام بخش‌ها و قطعات جلوبندی به هم مربوط است و مستقیماً بر عملکرد همدیگر تأثیر می‌گذارد.
در مواقعی بعضی قطعات جلوبندی از اجزای کلیدی هر دو سیستم تعلیق و سیستم چرخ به شمار می‌رود. سگ دست یکی از آن قطعه‌ها است که در مجاورت شغال دست، موظف به انجام کارهایی در جلوبندی است؛ به‌خصوص در سیستم فرمان و تعلیق. شاید بگویید چه اسم‌های عجیبی ولی نگران نباشید این دو قطعه با عناوین عجیب و غریب برای تعمیرکاران شناخته شده است.
با ما همراه باشید تا با انواع سگ دست آشنا شویم و عملکردش را بررسی کنیم. در ضمن در پایان مقاله به نقش مهم شغال دست هم خواهیم پرداخت.
سگ دست چیست و چه وظایفی دارد؟
شاید بتوان گفت که یکی از اجزای سیستم چرخ اتومبیل، سگ دست یا همان نشیمنگاه چرخ است که وظیفه آن انتقال وزن اتاق و بدنه به زمین و چرخ‌هاست. این قطعه مهم بر روی محور فرمان که معروف به اکسل یا سیبک است، قرار داده می‌شود و باعث چرخیدن چرخ‌ها به دور این محور می‌شود. سگ دست یک قطعه فلزی کوچک است که قیمت کمی دارد، ولی بااین‌حال نقش اساسی در مجموعه جلوبندی اتومبیل بر عهده آن است.
سگ دست مانند یک لولا دیسک‌های ترمز، کمک فنرها و اتصالات آنها را به هم ارتباط می‌دهد و نقطه اتصال آنها است. میزان کیفیت عملکرد جلوبندی باعث هندلینگ راحت و یا بد اتومبیل می‌شود. همان‌طور که ذکر شد، می‌توان گفت سگ دست که قسمتی از اجزای چرخ و سیستم تعلیق روی آن نصب می‌شود، نقش کلیدی در بخش جلوبندی ایفا می‌کند. جنس این قطعه از چدن ریخته‌گری است.
وظیفه سگ دست را به‌صورت فهرست‌وار در زیر می‌بینید:
- نگهداری چرخ‌ها
- نقطه تلاقی دیسک‌های ترمز، فرمان، توپی و دیگر اتصالات چرخ‌ها
- محل اتصالات میل کمک در سیستم تعلیق مک‌فرسون
- به حرکت درآوردن چرخ‌ها در مسیر موردنظر راننده
- لولایی برای چرخیدن چرخ روی محور فرمان
- وسیله‌‌ای برای یاتاقان‌بندی چرخ حول محورش
سگ دست توسط یک عدد پین بزرگ بر روی محور اتومبیل لولا می‌شود که قابلیت حرکت‌نمودن همراه با آن را ایجاد می‌کند. اتصال این قطعه به‌واسطه کمک‌ها و سیبک‌ها به طبق ممکن شده است. در ضمن دوسر سگ دست قابلیت حرکت به‌سمت چپ و راست را دارد.
انواع سگ دست
از اندازه‌‌های متفاوت سگ دست برای اتومبیل‌های مختلف استفاده می‌شود و با در نظر گرفتن موقعیت قطعاتی که به بازوهای آن وصل می‌شود، در اتومبیلی‌های گوناگون سبب تغییر زوایای این بازوها از همدیگر می‌شود. درنتیجه زمانی که نیاز به تهیه این قطعه داشتید، حتماً باید باتوجه‌به مدل اتومبیل خود اقدام به خرید آن کنید.
در این میان باید ذکر شود که به‌جز این تفاوت، سگ دست چرخ‌های جلو با عقب هم با هم فرق دارد، چرا؟ چون وظایف آنها نیز با هم فرق دارد؛ طوری که سگ دست‌های چرخ جلو موظف به زاویه‌دادن به آنها می‌باشد، سگ دست‌های چرخ‌های عقب به‌دلیل ثابت‌بودن چرخ‌ها احتیاجی به بازوی فرمان‌پذیر ندارد.
در ادامه بیشتر در مورد این دو سگ دست صحبت خواهیم کرد.
آشنایی با سگ دست چرخ جلو
وظیفه سگ دست چرخ جلو ارتباط‌دادن گیربکس به چرخ‌ها برای منتقل‌کردن قدرت می‌باشد.
قطعات متصل به سگ دست جلو عبارت است از:
پلوس و کاور پلوس
که در بخش مرکزی سگ دست سوار است، موظف به انتقال قدرت گیربکس به چرخ‌ها می‌باشد و وظیفه پیشگیری از نشست آلودگی‌ها و گرد و خاک روی محل وصل‌شدن پلوس و سگ دست را کاور پلوس بر عهده دارد. همان طور که از اسمش پیداست با پوشاندن روی این دو قطعه، این وظیفه را انجام می‌دهد. این کاور با جنس لاستیکی که قابلیت ارتجاعی دارد، ساخته می‌شود. محل نصب آن نیز در مرکز سگ دست می‌باشد.
بلبرینگ چرخ
بلبرینگ از دو بخش تشکیل شده که یک بخش آن ثابت و دیگری متحرک است و به‌گونه‌ای روی سگ دست نصب می‌شود که تداخلی در حرکتش به وجود نیاید؛ به این صورت که امکان حرکت قسمت متحرک توسط دو ردیف ساچمه انجام می‌شود. قسمت ثابت خللی در چرخشش نمی‌تواند به وجود آورد و همچنین بخش ثابت به‌واسطه پیچ و مهره به سگ دست متصل می‌شود. برای وصل‌کردن قسمت ثابت بلبرینگ به سگ دست، روی بازوهای سگ دست ۴ سوراخ تعبیه شده است. در ضمن اگر رزوه باشد، دیگر احتیاجی به مهره جهت محکم‌کردن پیچ‌ها نیست.
دیسک ترمز
این بخش هم روی قسمت متحرک بلبرینگ نصب می‌شود و دائماً با چرخش چرخ‌ها حرکت می‌نماید. دیسک ترمز دارای پوششی است که سوار بر سگ دست می‌باشد. با این تفاسیر بر روی سگ دست چرخ جلو اول پوشش دیسک ترمز بعد بلبرینگ و سپس دیسک ترمز نصب است. ارتباط سگ دست و رینگ و لاستیک هم با همین ترتیب قطعات به‌وسیله دیسک برقرار می‌شود.
آشنایی با سگ دست چرخ عقب
بر خلاف سگ دست جلو اینجا دیگر اثری از پلوس، اتصالات آن، بلبرینگ و پیچ و مهره‌هایش نیست. به همین دلیل بازوهای اتصال بلبرینگ را هم در این بخش نمی‌بینیم. ساختار سگ دست چرخ عقب مخروطی است که در اتومبیل‌های دو دیفرانسیل جهت حرکت‌کردن چرخ‌های عقب به‌نحوی طراحی می‌شود که پلوس از وسط آنها عبور کند.
علائم خرابی سگ دست چیست؟
خوشبختانه سگ دست از آن قطعاتی است که استهلاک کمی دارد و بر اثر تصادف اگر ضربه، فشار یا دلایلی مانند این به سگ دست وارد شود، آسیب خواهد دید. قابل مشاهده‌ترین تأثیر خرابی و آسیب سگ دست را می‌توان در زاویه چرخ‌ها دید. در این حالت فرمان خودرو به یک طرف کشیده و یا می‌چرخد. در این وضعیت احتمال آسیب‌دیدن طبق‌ها و فنرها نیز وجود دارد و همچنین به هم خوردن تنظیم جلوبندی به‌طور کامل امان دارد. باتوجه‌به ارزان و دردسترس‌بودن سگ دست، عوض‌کردن آن کار دردسرسازی به نظر نمی‌آید و پیشنهاد می‌شود فوراً آن را تعویض کنید.
شغال دست چیست؟
عنوان این قطعه به‌دلیل شکل ظاهری آن انتخاب شده است که موظف به انتقال قدرت به سگ دست است. در حقیقت شغال دست یاری‌رسان سگ دست در انجام وظایفش است، به این صورت که به‌واسطه شغال دست، سیبک فرمان، میل فرمان و میل کمک به سگ دست وصل می‌شود. شغال دست هم مثل سگ دست از چدن ساخته شده است و ممکن است در اثر ضربه یا فشار بشکند که توصیه می‌شود در هنگام آسیب‌دیدن زودتر آن را عوض کنید.
آگهی‌های خرید و فروش لوازم یدکی خودرو
در این مطلب سعی کردیم به بررسی وظیفه سگ دست و البته انواع سگ دست بپردازیم. اگر از مقاله این سیستم لذت بردید و تصور می‌کنید که برایتان مفید بوده، پیشنهاد می‌کنیم مقاله دیگر ما درباره سیستم تعلیق خودرو را هم مطالعه کنید.