مزدا ۳ از سال ۲۰۰۳ توسط مزدای ژاپن و بر روی پلتفرم C1 به بازار عرضه می‌شود. این خودرو که دو نسخه‌ی سدان کامپکت و هاچ‌بک عرضه شد، در پلتفرم با فورد فوکوس شراکت دارد. بهمن موتور که تجربه‌ی موفق فروش و بازار خوب مونتاژ مزدا ۳۲۳ را در کارنامه‌ی خود داشت یک سال پس از عرضه‌ی نسخه‌ی فیس لیفت این خودرو یعنی سال ۸۶ خط مونتاژ CKD آن را در کشور راه اندازی کرد. اولین تولیدات مزدا ۳ در کشور تنها به صورت سدان و در سه تیپ امکاناتی عرضه شدند. تیپ ۱ که تیپ پایه‌ی این نسل در ایران بود فاقد کامپیوتر سفری، روکش چرمی فرمان و دسته دنده و صندلی‌ها و سیستم صوتی مجهز به خروجی AUX و امکان کنترل از روی فرمان بود. تیپ دو یا میانه این نسل سیستم صوتی مجهز به CD پلیر و خروجی AUX و کنترلر روی فرمان داشت. همچنین روکش غربیلک فرمان و دسته دنده در آن چرمی بود و کامپیوتر سفری نیز برایش در نظر گرفته شده بود. تیپ ۳ یا فول آپشن نیز علاوه بر امکانات تیپ ۲ به گرم‌کن صندلی، سیستم اتوماتیک چراغ‌های جلو، برف‌پاک‌کن‌های خودکار و روکش چرمی صندلی‌ها مجهز بود. همچنین در ظاهر دارای سپر و جلو پنجره‌ی اسپرت بود. ۶ کیسه‌ی هوا، تهویه‌ی مطبوع اتوماتیک، فرمان برقی با قابلیت تنظیم ارتفاع، ABS ،EBD و EBA از جمله امکانات و تجهیزاتی هستند که در هر سه تیپ این نسل از مزدا ۳ شاهد هستیم. نسل دوم مزدا ۳ که در ایران به مزدا ۳ نیو معروف است هم‌گام با باقی نقاط جهان در دو نسخه‌ی هاچ‌بک و سدان تولید شد. مدل‌های سدان این نسل که همچنان در ایران تولید می‌شود در چهار تیپ تجهیزاتی و عرضه گشتند. تیپ ۱ سدان، فاقد شیفتر فرمان،‌ روکش چرمی غربیلک فرمان و صندلی‌ها، سان‌روف، آينه بغل‌های برقی،کروز کنترل و سیستم DSC است. تیپ ۲ همه‌ی فقدان‌های تیپ ۱ را داراست اما نسبت به تیپ‌های ۳ و ۴ در چراغ‌های جلو تفاوت‌هایی دارد. چراغ‌های این تیپ هالوژنی، بدون قابلیت چرخش در پیچ‌ها (AFS) است. تیپ ۳ اما دارای چراغ‌های زنون با قابلیت تنظیم تنظیم ارتفاع و قابلیت (AFS) و سنسور نور است. اما تیپ ۴ (یا تیپ 3LFA) که نسخه‌ی فیس‌لیفت و فول آپشن این نسل است از امکاناتی مانند آینه‌ی وسط فتوکرومیک، شیشه‌شوی چراغ‌های جلو و قابلیت روشن و خاموش شدن خودکار این چراغ‌ها بهره مند است که در تیپ‌های دیگر شاهد نیستیم.

مزدا ۳ نیو این خودرو که تاکنون در دو نسل در ایران ظاهر شده، فراز و نشیب‌های فراوانی را در طول دوران مونتاژ خود در کشور طی کرده است. اکنون، تنها نسخه‌ی تولیدی‌ مزدا ۳ جدید در کشور تیپ ۴ آن است که نسخه‌ی بهینه شده‌ی سدان این نسل محسوب شده و معایب کمتری نسبت به برادرانش دارد. مزیت امکانات رفاهی بیشتر و ظاهر جذاب را نیز باید به تمام تیپ‌های نسل دو افزود. البته گفته می‌شود تیپ‌های نسل یک از کیفیت ساخت بیشتر بهره می‌بردند. در مزدا ۳ جدید تیپ ۴ صدای کم موتور از اولین نکاتی است که جلب توجه می‌نماید. مورد مهم دیگر شرایط گیربکس و عملکرد آن است. تجربه‌ی رانندگی تیپ‌ها مختلف مزدا ۳ نیو نشان داده که دنده‌ها همچنان نرم و نامحسوس تغییر می‌کنند و گیجی و سردرگمی در هماهنگی آن‌ها با موتور دیده نمی‌شود. عملکرد ترمزها نیز رضایت‌بخش است و ایستایی و قدرت لازم را نشان می‌دهند. در تست‌های شتاب‌گیری نسخه‌های مختلف مزدا ۳ نیو، تیپ ۴، به صفر تا صد ۹.۲ ثانیه‌ و سقف سرعت ۲۱۰ کیلومتر بر ساعت دست می‌یابد که نتیجه‌ای بهتر از نمونه‌های دیگر آن است. مزدا ۳ جدید در تمام نسخه‌ها و تیپ‌های دو نسل خوب با موتور ۲ لیتری و گیربکس ۵ سرعته اتوماتیک عرضه شد که عملکرد فنی قابل قبولی هم داشتند. البته سدان‌های نسخه جدید در تعداد محدودی با موتور ۱.۶ لیتری و گیربکس ۵ سرعته دستی ارائه شدند که فروش و استقبال خوبی را تجربه نکردند. حداکثر توان نسخه‌های اتوماتیک با گیربکس تیپ‌ترونیک ۱۴۷ اسب بخار و گشتاور آن‌ها نیز۱۸۷ نیوتن‌متر است. در نمونه ۱.۶ لیتری اما با سقف توان ۱.۳ اسب بخار و گشتاور ۱۳۲ نیوتن‌متر مواجه هستیم. البته این نسخه در بحث مصرف سوخت، با ۶.۴ لیتر مصرف سوخت ترکیبی در برابر ۷.۴ لیتر مصرف ترکیبی نسخه ۲ لیتری، اقتصادی‌تر ظاهر شده است. مشکل سیستم تعلیق و تا حدودی بیش‌فرمانی، از ایراداتی است که در مزدا ۳ نیو دیده می‌شود. این معضل البته که شامل خشکی فنربندی و سواری می‌شود در تیپ ۴ بهبودهایی را نشان می‌دهد. کیفیت مونتاژ قطعات مزدا ۳ جدید در سطحی است که خودرو چه در بخش فنی و چه در داخل کابین با استهلاک بالایی مواجه نیست. اتاق و صندوق‌بار مزدا ۳ سدان، از فضای کافی برخوردار هستند. اگر قصد خرید مزدا ۳ نیو را دارید، باید این مهم را نیز در نظر بگیرید که قطعات یدکی این خودرو بسیار گران است و هزینه‌ی نگهداری نسبتا بالایی را بر شما تحمیل خواهد کرد. البته که این خودرو استهلاک نسبتا پایینی دارد، اما در صورت هرگونه آسیب احتمالی به قطعات آن، باید برای تعمیرش مبلغ قابل توجهی پرداخت کنید.